Depremlerde tarımsal faaliyetlerde kullanılan sayısız iş makinası ve ekipman göçük altında kalırken, çiftçiler destek bekliyor.

Adıyaman ve Maraş’ta deprem dolayısıyla traktör, römork, ilaçlama, tohum serpme, toprak eşeleme makinası gibi sayısız tarımsal ekipman göçük altında kaldı.

Buğday, pamuk, yerfıstığı, mısır, pancar ve zeytinciliğiyle tarımsal üretime büyük katkısı olan bölgede ekipman eksikliğinden kaynaklı ekim, budama ve zirai ilaçlamalarda aksamalar yaşanıyor. Çiftçiler, yapılmayan veya eksik yapılan ilaçlama gibi faaliyetlerde zamanlamanın önemli olduğuna dikkati çekerek, destek talebinde bulunuyor. Birçok çiftçi de deprem dolayısıyla göç eden işgücü eksikliğinden ekin yapamayacağını belirterek, bölgede tarımsal üretimin yüzde 60’lara kadar gerileyeceğini ileri sürdü.

‘Tarım etkilenir’

Üzüm, pancar, buğday, mısır, bezeliye yetiştiriciliğinin yapıldığı İslahiye’nin Altınüzüm Mahallesinde, sayısız traktör ve holder denilen zirai ilaçlama makinası göçük altında kaldı. Çiftçi, budama, fidan dikimi, aşılama ve ilaçlama zamanı gelmesine rağmen iş yapamıyor. Tarımda çalışan birçok işçi göç ederken, İŞKUR’un hükümete yönelik tepkiyi dindirmek amacıyla geçici süreliğine yaptığı işçi alımı da işçi açığına sebep oldu. Yaşanan zarara dikkati çeken bir mahalleli, şu an ilaçlama yapması gerektiğini ancak, holder makinası göçük altında olduğu için eli kolu bağlı bekliyor. Yeni bir holderi bulmak hem güç hem de en düşüğü 10 bin TL’den başladığı için imkansız hale gelmiş durumda.

6 traktör, 1 kepçe ve tohum göçükte

Şehmuz Soylu, yıkılına evin altında kalan 6 traktör, bir kepçe ve serpilecek tohumu göstererek, işlerin yetişmeyeceğini söyledi. Zirai ilaçlamanın bölgede eş zamanlı yapılmaması halinde bir yerde çıkan hastalığın diğerlerine de bulaşacağına dikkati çeken Soylu, 10 dönüm buğday ve 750 üzüm kökünün bakım, ilaçlama ve ekim zamanı olmasına rağmen çaresizce beklediğini ifade etti. Göçük altında kalan her bir traktörün fiyatının en düşük 700 bin olduğunu ve toplam zararının 8- 10 milyon TL olduğunu kaydederek, kasko olmadığı için de zararının nasıl tahsil edileceğini de bilmiyor. Hasar tespitinin yapıldığını ancak bir dönüş olmadığını belirten Soylu, bölgede tarımsal faaliyetin yüzde 30- 40 etkileneceğini söyledi.

1 köyde 70 ekipman kullanılmaz halde

Mahallede 28 yıldır hem tarımsal ekipmanların tamirini hem de satışını yapan çiftçi Özcan Öztürk (48), ilçede genelinde çok büyük bir ekipman kaybının olduğunu vurgulayarak, sadece bir köyde 70 ekipmanın kullanılmaz hale geldiğini kaydetti. Tarımın yüzde 60 etkileneceğini savunan Öztürk, bu ay başlayan ilaçlama, budama, ekim gibi faaliyetlerin 10 gün içinde yapılmaması halinde hastalığın yayılacağının uyarısında bulundu.

Yedek parça sorunu

Göçükten kurtarılan bazı ekipmanların çalıştırılabilir olduğunu ancak kargo şirketleri çalışmadığı için yedek parça sıkıntısı yaşadığını ve fiyatların yükseldiğini dile getiren Öztürk, “İşimi mi yapayım, arazimle mi uğraşayım, ilaçlama mı yapayım yoksa komşumun yardımına mı gideyim, hangi işi nasıl yapacağımızı bilmiyoruz” diye konuştu. İkinci el holder makinasının (400 litrelik asılır tip) 8- 10 bin, yenisinin 12 bin TL’den başladığını, çekçekli olan tiplerin (100 litrelik) ikinci elinin 55 bin, sıfırın 110 bin TL olduğunu belirten Öztürk, kiralama yönteminin de yetersiz kalacağını ifade etti.

Ekipman yok

Adıyaman’ın Nurdağı ilçesi Narlı ve Gedikli mahallelerinde de çok sayıda tarımsal ekipman göçük altında kalmış durumda. Pancarda toprak sürme, buğdayda ilaç ve gübreleme zamanı olduğunu belirten Basri Yılmaz’ın her biri 150 bin değerinde iki buğday ekme mibzeri, 40 bin değerinde bir gübre serpme makinası, bir pancar, mısır ekme mibzeri, her biri 700 bin değerinde 3 traktörü göçük altında. 8 top arpa, 5 ton gübre ve 2 ton mazotun da göçük altında olduğunu ifade eden Yılmaz, ekeceği 500 dönüm buğday ve 250 dönüm pancar, yerfıstığı ve biber için ekipman bulamıyor.

Depremde annesini, babasını ve akrabalarını kaybeden Nadir Yaşar, hiçbir şeye el atacak durumda olmadığını dile getirerek, 1 buçuk ton tohum, 3 buçuk ton gübre, her biri 1 milyon 100 bin üzerinde olan 3 traktör, göçükte kaldığı için 250 dönüm arazisi ekilmeyi bekliyor.  (Kaynak: MA)

Editör: Ali Abbas Yılmaz