Türk Tabipler Birliği (TTB), 14 Mart Tıp Bayramı, haftasını deprem bölgesinde geçiriyor. Maraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilde resmi rakamlara göre 45 bini aşkın kişi yaşamını yitirdi. Depremden yaklaşık 13 milyonu kişi etkilendi. Depremden dolayı yaşam alanlarını kaybeden milyonlarca insan çadıra ulaşmaya çalışırken dışarıda geçirdikleri yaşamları sağlıklarına olumsuz etki yaratma yaratıyor.

Depremin ilk gününde üyeleriyle birlikte alanda sağlık hizmetini sunmaya çalışan TTB’ye üye sağlık emekçileri yaklaşan 14 Mart Tıp Bayramı’nı da deprem bölgelerinde yaşamını yitiren kişileri anmaya yönelik programlar düzenliyor. Bu programlardan bir de bugün Diyarbakır’da 90 kişinin yaşamını yitirdiği Diyar Galeria’nın önünde yapıldı. TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Elif Turan, SES Diyarbakır Şubesi Eş Başkanı Şiyar Güldiken ile kentteki sağlık emekçilerinin katılımıyla bir anma programı düzenlendi. 1 dakikalık saygı duruşunun yapıldığı anmada TTB Başkanı Fincancı, DTO Başkanı Turan ve SES Eş Başkanı Güldiken birer konuşma yaptı.

WhatsApp Image 2023-03-12 at 18.07.41

Depremde yaşamını yitirenleri anmak için yapılan programda konuşan Turan, “14 Mart haftasına buruk ve yasta giriyoruz. 14 Mart her zaman haftası olmuştur ama bu grup yasta giriyoruz. Üzgünüz kaybettiğimiz on binlerce can iç, önlenebilir ölümler için üzgünüz. Pandemi de söylediğimiz gibi bu ölümleri de yaşamayabilirdik. Denetlenmeyen binalar öldürdü. Afet değil tedbirsizlikler silsilesi öldürdü.  Sadece deprem öncesi alınmayan tedbirler değil depremden sonra da yaşanan sıkıntılar hat safhada. Halen depremin üstünden 1 ay geçmesine rağmen şebeke suyu ulaşılmış değil diğer illere. Diyarbakır olarak biz nispeten belki daha az etkilendik ama burada da 411 canımızı yitirdik. Bine yakın yurttaşımız yaralandı. Bu yüzden öfkeliyiz. Bunları önleyebilirdik. Doğal afetler, Depremler olur ama bunu bilimi referans aldığınızda ölümler yaşanmayabilirdi. Her zaman söylediğimiz gibi tekrardan insan yaşamına esas alacak insan sağlığını esas alacak ve bilimi referans alacak bir şekilde şehirler dizayn edilmeli. Evet bu şehirler bu enkazları kaldıracağız belki ama kurarken de söz sahibi olmalıyız. Galeria’da 90’a yakın canımızı 2 meslektaşımızı ve bir tıp öğrencimizi kaybettik. İnsanları enkaz altından çıkarttıktan sonra diğer canlıları kurtarmak için de çaba sarf edildi. Orda da gördük ki canları kurtarmak için bir hiyeraşi uygulandı. Bu enkazları kaldırırken, bu şehirleri kurarken de bizlerin de söz sahibi olmamız gerekiyor” dedi.

WhatsApp Image 2023-03-12 at 18.07.40

Konuşmasında deprem bölgelerinde yaşanan sorunlara dikkat çeken TTB Başkanı Fincancı ise, “14 Mart aslında mücadele haftaları olarak tanımladığımız dönemler. Çünkü olağan durumda da aslında bir olağan dışı tabloyla uğraşıp yaşanan yıkıma karşı bir mücadele yürütüyoruz. Ne yazık ki son birkaç yıldır da önce küresel salgınla ve bilim dışı yaklaşıma karşı mücadele içinde, önlenebilir ölümleri önlememe tercihlerini hep beraber izledik. Ve buna karşı önlenebilmesi için neler yapılması gerektiği konusunda da kamu otoritesini uyardık. Ne yazık ki deprem de elbette önlenebilir değil ama depremde ölümler, yaralanmalar önlenebilirdi. Etrafınızda baktığınızda sizler de görüyorsunuz pek çok sağlam binanın ortasında bir bina tamamen yıkılmış. Bu, depremin değil, bu ne yazık ki insanın bilimden yana olmayışının insanın rantı insanlığa ve yaşama meylemesinin sonucu. Depremin ilk gününden itibaren meslektaşlarımız çalışma arkadaşlarımız hızla emek vermeye insanları canları kurtarmaya çalıştılar” ifadelerini kullandı.

Fincancı anma programındaki konuşmasını şöyle sürdürdü, “Kendilerini enkazdan kurtaran hekimler, sağlık emekçileri hastanelerine, sağlık kurumlarına koştular. Ama baktılar ki o sağlık kurumları da yıkılmış. Belki Diyarbakır için geçerli değil ama yıkımın çok ağır olduğu illerde Hatay’da Adıyaman’da daha yeni yapılmış bir hastane Maraş’taki şehir hastanesi, bataklık hastaneye yapıldığı için zarar gördü. Ve o yıkım alanlarında dahi hastalarını kurtarmak için çaba sarf etti hekimler.

Pek çok arkadaşımızı yitirdik. Şu ana kadar ulaşıp doğrulayabildiğimiz yüzün üzerinde meslektaşımız, 500’e yakın çalışma arkadaşımızı yitirdik. Ve Türkiye’nin dört bir yanından tüm çalışma arkadaşlarımız, meslektaşlarımız koşarak deprem bölgesine geldiler. Ama alanda hastane kurması gereken sağlık otoritesi yerinde yoktu. Meslektaşlarımızın barınma ulaşma sağlayacak kamu otoritesi yerinde yoktu ne yazık ki.  Ve biz meslek örgütü olarak, sağlık emek örgütleri olarak, meslektaşlarımızın sağlık emekçilerinin alanda çalışabilmesi için ortam yaratmaya gayret ettik, kamu otoritesinin görevini üstlendik. Çünkü alanda çalışacak hastanede, aile sağlığı merkezi kalmamıştı. Dayanışma içinde tüm canların sağlıklı kalabilmesi için mücadele ediyoruz.

14 Mart’ta saat 4.17 de durmuş olan Adıyaman saat kulesinin altında yitirdiklerimizi anacağız, dayanışmayı büyüteceğiz. Biz bu sağlık sistemini, kurdukları ve adına reform dedikleri karanlık deliği tıkayıp tarihin çöplüğüne atacağız. Biz tüm canlılara yakışır şekilde hastalanmadan koruyacağımız bir sağlık sistemini birlikte kuracağız. Bu birlikteliği tüm toplumla başaracağımıza eminiz. Canlarımızın anısı hep yüreğimizde olacak. Onları yitirdik belki ama daha fazla yitirmeyelim diye biz bu düzeni değiştireceğiz. Sözümüz sözdür”

guldiken

Programda konuşan SES Diyarbakır Şube Eş Başkanı Güldiken de “Bir dakikalık saygı duruşunda bulunurken aslında o bir dakikanın ne kadar uzun olduğunu bir kez daha hissettim. Bir dakika içinde önlenebilir ölümlerin bilim esas alındığında gerçekliğiyle yüzleşmiş olduk. İktidarlar, halkı ve talanı esas aldığı sürece, insanlığın iyiliğini, canlının doğanın bir parçası olduğunu unuttukça, bilimi esas almadıkça ölümler her geçen gün daha da artacak. Asla rantın ve talanın öncülüğünü yapmış olanlardan medet ummadık ve ummayacağız. Bundan sonra da dayanışmamsı daha da büyüteceğiz. biliyoruz ki toplumları değerlerine yeniden kavuşturan onların dayanışma gücüdür. Biz bilimin dışında asla hiçbir şeyi esas almayacağız” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından depremde yaşamını yitirenlerin anısına enkazın bulunduğu alan karanfiller bırakıldı. 

TTB Başkanı Fincancı ve beraberindeki sağlık emekçileri 14 Mart Tıp Bayramı'nda depremden ağır etkilen Adıyaman'da olacak ve deprem saati olan 04:17'de Saat Kulesi'nin önünde anma programı gerçekleştirecek. 

Editör: Ali Abbas Yılmaz