Diyarbakır ‘beton dökmeme’ eyleminde: O firma Güneydoğu'dan elini çeksin

SUR AJANS/Diyarbakır’daki inşaat müteahhitleri ile beton santralleri, inşaat sektöründeki fahiş zamlara karşı ‘beton dökmeme eylemine başladı. 5 gün sürecek olan eylemle çimento firmalarının rutinleşen fahiş zamlarının geri çekilmesi amaçlanıyor. DİM-DER Başkanı Elaldı, “Şuanda bu eylemimiz yüzde 98’in üstünde bir destekle devam ediyor” derken, Sur Beton şefi İpekyüz ise “Güneydoğu’yu tekelleştiren bir çimento firması var. O firma Gündeydoğu’dan elini çeksin” dedi. Diyarbakır İnşaat Müteahhitleri Derneği (DİM-DER), geçtiğimiz 5 Ocak’ta inşaat sektöründeki fahiş zamlara dikkat çekmek için bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada ocak ayında 1 m³C25 beton fiyatının 1100 liradan 1300 liraya çıkarılmasına tepki gösterildi. Açıklamada zammın geri çekilmesi için beton üretici firmalara 9 Ocak’a kadar süre verildi. Beton üretici firmalar (çimento-kum ocağı) ise DİM-DER’in Diyarbakır’dan yaptığı çağrıya şuana kadar olumlu cevap vermedi. Bunun üzerine DİM-DER’e bağlı müteahhitler ile kentteki beton santralleri ‘beton dökmeme’ eyleminin startını verdi. Türkiye’de inşaat girdi maliyetleri her geçen artıyor. Bu durum ise konut fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Diyarbakır’da 2 yıl öncesine kadar 500 bin lira fiyat biçilen bir konut, şu sıralar 2 milyon 500 bin lira bandını aşmış durumda. Diyarbakır İnşaat Müteahhitleri Derneği (DİM-DER) ise geçtiğimiz hafta yaptığı basın açıklamasında inşaat ürünlerinde üretici firmaların fahiş zam yaptığına dikkat çekti ve konut fiyatlarının azalış göstermesi için zamların kontrol altına alınması gerektiğine vurgu yaptı. DİM-DER ayrıca bu yılın Ocak ayında betonun metreküpüne yapılan 200 liralık zamma da tepki gösterdi. DİM-DER Başkanı Aziz Elaldı, “Dolara, Euro’ya veya petrole gelen zamlardan 300 kat fazla zam yapıyorlar. Pazartesi gününe kadar da bu zamlardan geri adım atmazlarsa bir haftalık beton dökmeme eylemi yapacağız” ifadesini kullandı. https://twitter.com/surajanscom/status/1612502576804597767 Beton üretici firmalar beklenilen adımı atmayınca Diyarbakır’daki müteahhitler ile beton santralleri DİM-DER’in çağrısı üzerine eyleme başladı. 5 gün boyunca ‘beton dökmeme’ kararı alan müteahhitler adım atılmaması durumunda eylemlerini farklı noktalara taşıyacaklarını söylüyor. “Eylemimiz yüzde 98’in üstünde bir destekle devam ediyor” ‘Beton dökmeme’ eyleminin ilk gününde konuştuğumuz DİM-DER Başkanı Aziz Elaldı, “5 günlük beton dökmeme eylemimiz bugün itibariyle başladı. Şuanda bu eylemimiz yüzde 98’in üstünde bir destekle devam ediyor. Sadece bu eylemimize destek vermeyen ve uymayan bir beton santrali var. Diğer beton santrallerinin hepsi bu eyleme destek veriyor. Onun dışında bizim kendi dernek üyelerimiz olan müteahhit arkadaşlarımızla birlikte üye olmayan müteahhit arkadaşlarımız da bu eyleme destek veriyor” dedi. “Bütün haksız zamlara karşı geliştirdiğimiz bir tutumdur” “Bu eylemimiz sadece beton üretimindeki zamlara karşı değil, inşaat alanındaki bütün haksız zamlara karşı geliştirdiğimiz bir tutumdur. Bu tavrımızı inşaat alanındaki diğer üretici firmalar da görmek zorunda” diyen Elaldı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün eylemimizin ilk günü, bizimle görüşmek isteyenler var. Onlarla bu konuda görüşmelere başlayacağız. Eğer üreticiler bu fahiş zamlara karşı bir tutum geliştirmezlerse ve aynı şekilde devam etmeye çalışırlarsa, biz onlar hakkında gerekli tüm adımları atmaya başlayacağız. Ama şunu söyleyebilirim. Şuana kadar olumlu bir tavır gelişiyor gibi. Olumlu şeylerin olacağına inanıyorum. “Beton dökmediğimizde o kadar zarar etmiyoruz” İnsanlar beton dökmeme durumunda zarar edersiniz diyorlar ama şunu söylemek gerekiyor. Biz bu zamlarla ve bu şekilde beton dökmeye devam edersek zararımız daha çok oluyor. Yani dökmediğimizde aslında o kadar zarar etmiyoruz. Yani biz tavrımızı göstermediğimiz müddetçe kayıplarımız daha çok olacak ve insanlar daha pahalıya konuta ulaşmak zorunda kalacak. “Yetkilileri duyarlı olmaya davet ediyoruz” Yerel yetkililere olsun, hükümet yetkililerine tek çağrımız var; Üretici firmaların bu haksız zamlarının önüne geçmeleri lazım. Diğer alanlarda yaptıkları gibi inşaat üreticilerine de belli bir zam kotası yani bir sınır uygulatması gerekiyor. Yani Çevre İl Müdürlüğü’nü bu konuda duyarlı olmaya davet ediyoruz. Bu tür firmaları denetlemeye tabi tutmalarını istiyoruz. “2021’den beri neredeyse her ay çimentoya zam yaptılar” Diyarbakır’da 8 tane beton santrali bulunuyor. DİM-DER’in çağrısına kent genelinde bulunan 8 beton santralinden sadece 1’i destek vermiyor. Faaliyetlerini durduran beton santralinden biri olan Sur Beton’un şantiye Şefi Dara İpekyüz, 2021 yılından beri çimento firmalarının neredeyse her ay zam yaptığını aktarıyor. Yapılan zamların ‘fahiş’ zam niteliğinde olduğunun altını çizen İpekyüz, “Ayda bir 300 lira bandına kadar zamlar yapılıyor. Artık bunun altından ne biz kalkabiliyoruz ne de müteahhitler kalkabiliyor” diyor. “8 beton santralinden 7’si destek veriyor” DİM-DER’in çağrısına destek vermek için şantiyede faaliyetlerini durdurduklarını belirten İpekyüz, “Şuan Diyarbakır’daki beton santrallerinin çoğunluğu DİM-DER’in çağrısına destek veriyor. Tahminimce bir tek firma bu çağrıya destek vermedi. Bu firmayla ilgili bir değerlendirme yapamıyoruz o onların iç hesabı” ifadesini kullandı. “Çimento ve kum ocaklarının bu zamlarından biz de etkileniyoruz” ‘Beton dökmeme’ eyleminin kamuoyunda yanlış anlaşıldığını dile getiren İpekyüz, şöyle devam ediyor “Biz beton santraliyiz. Bu zamlar bizi de etkiliyor ve bu durum bizim dışımızda. Bu ‘beton dökmeme’ eyleminin muhatabı çimento fabrikaları ve kum ocaklarıdır. Bu durum bize yansıdığı için bizim de maliyetlerimiz artıyor. Dolayısıyla bizde karşı tarafa yana müteahhitler yansıtmak zorunda kalıyoruz. Hal böyle olunca fiyatlar artıyor ve işin içinden çıkılamaz bir hal alıyor” “Güneydoğuyu tekelleştiren o çimento firması elini buradan çeksin” Başlatılan eylemin yurttaşların faydasını da amaçladığına dikkat çeken İpekyüz, çimento firmaları gibi diğer alanlarda fahiş zamlar yapılmadığında daha ucuza konut bulmanın mümkün olabileceğini söyleyerek sözlerini şöyle sürdürüyor: “İsim vermek istemiyoruz ama özellikle Güneydoğu’yu tekelleştiren bir çimento firması var. O firmaya çağrıda bulunuyoruz. Elini Güneydoğu’dan çeksin ve bu fiyatları indirsin ki herkes rahat bir nefes alsın. Bu şekilde zam yapmaya devam ettikleri süre boyunca biz de alınan boykot kararlarına destek vermeye devam edeceğiz.”