Şevin Sertkaya/ÖZEL HABER
4 Temmuz 1980 tarihinde açılan ve 12 Eylül 1980 askeri darbe sonrası adı işkencelerle anılan, film, belgesel, kitap ve şarkılara konu olan, The Times'ın 2008 yılında yayımlanan "Dünyanın en kötü şöhretli 10 cezaevi" listesinde yer alan Diyarbakır Cezaevi’nin müzeye dönüştürülme süreci 9 Temmuz 2021 tarihinde Erdoğan’ın Diyarbakır ziyaretinde başladı.
Hafızalarda Diyarbakır 5 No'lu Askerî Cezaevi olarak büyük bir travma bırakan, Diyarbakır Cezaevi’nin "Müze ve Kültür Alanı" olarak kullanılması için de 11 Ekim 2022'de Adalet Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında imzalanan protokolün ardından Kültür ve Turizm İl Müdürlüğüne devredildi. 24 Ekim 2022 tarihinde ise imzalanan protokol çerçevesinde cezaevinin tabelası indirildi.
İhale 11 milyon 425 bin lira bedelle açıldı
Cezaevinin müzeye dönüştürülmesi için de Diyarbakır Anıtlar Bölge Müdürlüğü ile Kültür Turizm Bakanlığı tarafından Madde 21 B ile (Pazarlık usulü) 17 Mayıs 2023 tarihinde 11 milyon 425 bin 378 lira bedelle ihale açıldı.
‘Öngörülemeyen olayların ortaya çıkması’ gerekçesiyle ihale 21 B ile yapıldı
İhalenin pazarlık usulü olarak yapılmasının nedeni ise askı gerekçesinde, “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülmeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması ” ifadeleriyle dile getirildi.
İhaleyi Ankara’daki firma 11 milyon 250 bin liraya aldı
Dikkat çeken pazarlık usulü ile yapılan ihaleye 3 istekli firma katıldı. İhalede en yüksek rakam 12 milyon lira olarak açıklanırken, en düşük rakam ise 11 milyon 250 bin lira olarak açıklandı.
7 Haziran’da imzalanan sözleşmeye göre ihale 11 milyon 250 bin lira bedelle en düşük teklifi veren Nuran Demirtaş’ın Ankara’da buluna firması Okyanus Mühendislik ve İnşaat A.Ş.’ye verildi.
2024’ün 12 Eylül’üne kadar çalışmaların tamamlanması hedeflendi
İhalede çalışmaların başlangıç tarihi 12 Haziran 2023 olarak belirtilirken, müzeye dönüştürme çalışmalarının bitimi ise 12 Eylül askeri darbesinin 45’inci yılı olan 3 Eylül 2024 tarihi olarak hedefleniyor.
450 günlük süre öngörülen çalışma kapsamında cezaevi ana binası, spor kompleksi ve iş atölyelerinden oluşan yaklaşık 17 bin metrekarelik kapalı alanda anı ve etnografya müzeleri, sergi salonları, kütüphane ve etüt salonları, tiyatro ve sahne sanatları salonu ve atölyelerin oluşturulması planlanıyor.
5 No'lu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu 4 talebi
3 Ocak 2023 tarihinde 5 No'lu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu, Diyarbakır Cezaevi’nin önünde bir açıklama yaptı. Açıklamaya o dönem cezaevinde kalan ve yakın tarihte AK Parti gibi siyasi partilerde milletvekilliği yapan isimler de katıldı.
Bir araya 5 No'lu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu, Kültür Turizm Bakanlığı’nın müze kararına ve atılacak adımlardan memnun olmadığını belirterek şu taleplerini dile getirmişti:
“Cezaevi binasında fiziki değişiklik yapılmadan, 1980-1984 yıllarında olduğu gibi dönemin atmosferine uygun müze olması.
Cezaevinde duvar yazıları, resimler o günkü atmosfere uygun olsun, görsel ve işitsel efektlerle desteklenmesi.
Cezaevinde işkence sonucu öldürülen ve hayatlarını kaybedenlerin isimleri öldükleri tarih ve yerlere yazılarak tespit edilsin.
Müze materyallerinin toplanmasında, Adalet Bakanlığı ve Kültür Turizm Bakanlığı bizlerle ortak çalışma yürütsün"
