Jeoloji Mühendisi Eyüp Ceyhan, fay hattı üzerindeki kentlerde kontrol mekanizmasının doğru işletilmemesi ve imar afları nedeniyle depremin ölümcül sonuçlarının olduğunu söyleyerek, alınması gereken önlemleri sıraladı. Maraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremler büyük bir yıkıma neden oldu. Kentlerin fay hatları üzerinde kurulması, yapılardaki usulsüzlükler ve imar barışı gibi uygulamalar depremin bir felakete dönüşmesine neden oldu.
Yıkımda 'İmar Affı'nın payı büyük
İhmaller zincirinin neden olduğu yıkıma ilişkin konuşan Jeoloji Mühendisi Eyüp Ceyhan, Maraş merkezli depremin bu kadar yıkıcı olmasının nedeninin, yapıların usulüne uygun yapılmaması olduğunu söyledi. İhmaller zinciri nedeniyle depremin ölümcül olduğunu belirten Ceyhan, “Binaların kontrol mekanizmasının doğru işletilmemesi de yıkıma neden oldu. Bunlar yetmezmiş gibi rant uğruna çıkarılan imar afları da yıkımın daha da büyük olmasına neden oldu” diye kaydetti. Türkiye’nin deprem bölgesi olduğunu bu nedenle fay hattı üzerinde yapılaşmaya gidilmemesi gerektiğini belirten Ceyhan, “Ülkemiz, iki tektonik plaka arasında bulunmakta ve sürekli sıkıştırılmaktadır. Bu nedenle kırılmalar hep yaşanacaktır. Yapılar, zemin etütleri yapılarak, sıvılaşmanın ve gevşek alüvyon zeminlerin bulunduğu bölgelere doğru zemin iyileştirmeleri gibi yöntemler kullanılarak yapılmalı. Fay hatları üzerinde bulunan kentler için doğru mühendislik teknikleri kullanılmalı. Doğru zemin iyileştirmeleri yapılmalıdır. Yetersiz taşıma gücü, temel kazılarında problem görülen zeminler, temel kazılarının bitiminde görülen kabarmalar, zeminde sıvı potansiyeli olması, yapı eğilmesi ve kayması, bina çevresindeki zeminde görülen çöküntüler ve şişmelerin bulunduğu yerlerde yapıların yapılmaması gerekiyor” dedi.
Zemin güçlendirici çalışmalar
Ceyhan, yapılması gerekenlere ilişkin bilgilendirmelerde bulundu. Tüm zeminlerin etütleri detaylı şekilde yapılarak gerekli olan alanlara hemen zemin güçlendirici çalışmalar yapılması gerektiğini vurgulayan Ceyhan, “Zemin güçlendirme yapılmasının en temel amacı zayıf zeminlerin yapı taşıma gücünü artırmaktır. Bunun dışında, zeminin geçirgenliğinin azaltılması, hacim ağrılığının birim anlamında artırılması gerekiyor. Yapının zemininde sıvı görülme durumunun azaltılması gerekiyor. Ayrıca dolguların güçlendirilmesi ve dayanıklı olmalarını sağlamak, yarma kısımlarının güçlendirilmesi çok önemlidir” diye belirtti. Enjeksiyon, taş kolonlar, mini kazıların kullanımı, forekazıların uygulanması, Jet- Grouting gibi yöntemlerle zemin güçlendirmesinin önemine vurgu yapan Ceylan, konuşmasını şu şekilde noktaladı: “Özellikle fay hatları üzerinde yapıların yapılmaması gerekirdi. Yine bu alanda yapılar olacak ise yüksek yapıların olmaması gerekirdi. Yine de yapılacaksa zemine uygun yapıların standartlara uygun olması önem arz eder. Bu kurallara uyulması halinde depremin yıkıcılığını en az seviyeye getirebiliriz.” (Kaynak: MA)
