SUR AJANS- Kürt Çalışmaları Merkezi “Kürt Kanaat Barometresi” projesinin ilk ürünü olan “Cumhuriyetin 100 Yılı ve Kürtler” raporunu paylaştı.
Kanaat Barometresi; Kürtlerin kanaat, beklenti, tutum ve taleplerini Kürt aktörlerin gözünden izlemeyi amaçlayan bir araştırma dizisi olarak planlandı.
Kürt Kanaat Barometresi’nin ilk araştırması kapsamında, Kasım-Aralık 2023 döneminde farklı şehirlerden, farklı dünya görüşlerine mensup sivil toplum, iş dünyası, medya, akademi gibi farklı alanlarda çalışan 40 Kürt aktörle yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapıldı.
“Cumhuriyetin 100 Yılı ve Kürtler” başlıklı rapor, Türkiye Cumhuriyeti’nin geçmiş 100 yılına Kürt aktörlerin gözünden mercek tutuyor ve gelecek beklentilerini görme imkanı sağlıyor.
Rapor; Kürt meselesinin bugünü ve yakın gelecek öngörüleri, Cumhuriyetin 100 yılının değerlendirmeleri ve gelecek yüzyıldan beklentiler şeklinde üç bölümden oluşuyor.
Güncel Durum:
– Kürt sorunu açısından bir ilerleme görülmüyor, olumsuz bir tablo çiziliyor.
– İktidarın Kürt sorununa yaklaşımı eleştiriliyor.
– Kürt dili ve kültürüne yönelik kısıtlamalar önemli bir sorun olarak görülüyor.
– Ekonomik eşitsizlikler ve kalkınma sorunlarına dikkat çekiliyor.
Yakın gelecekte;
-Kürt Meselesine dair olumlu adımlar atılacağına dair umut düşük.
– Şiddet ve güvenlik odaklı politikaların terk edilmesi gerektiği ifade ediliyor.
– Kürt siyasetinin geleceği için diplomasi temelli bir yaklaşım öneriliyor.
Cumhuriyet Dönemi:
Kürtler açısından baskı, inkâr ve çatışma ile tarif ediliyor.
Aktörlerin gözünden geçmiş yüz yılı şöyle tasnif etmek mümkün;
1.İnkâr ve Asimilasyon: Geçmiş yüz yılda Kürtlerin, varlıklarının inkâr edilmesi ve asimilasyon politikaları ile mücadele ettiği belirtiliyor. Kürt kimliği, dil ve kültürüne yönelik baskılar en önemli sorunlar olarak tarif ediliyor.
2.İnsan hakları ihlalleri: Güvenlik politikaları nedeniyle büyük insan hakları ihlalleri ve zorluklar yaşandığı ifade ediliyor.
3.Kültürel ve Siyasi Mücadele: Kürtlerin baskılara rağmen kültürel ve siyasi mücadelelerini sürdürdüğü, Kürt dili, edebiyatı ve sanatının, bu direnişin önemli araçlarından biri olduğu ifade ediliyor.
4.Uluslararası Boyut ve Diplomatik Çabalar: Kürt sorununun, uluslararası alanda da dikkat çektiği ve zaman zaman uluslararası diplomasi gündeminde yer aldığı ifade ediliyor.
Kürtlerin Kazanımları
Raporda aktörlere göre baskı altında geçen yüz yılda Kürtlerin kayda değer kazanımları şöyle listelendi:
1.Kürt kimliğinin ve Kürtçenin bir realite olarak kabulü
2.Siyasi temsil ve Kürt partilerinin varlığı
3.Kültürel canlanma
4.Uluslararası alandaki tanınırlık
5.Sivil toplum ve insan hakları hareketleri
Gelecek yüzyıldan beklentiler
Geleceğe dair en sık tekrarlanan ifadeler “demokrasi”, “özgürlük” ve “adalet” olarak öne çıkıyor. Kimlik bilincinin yerleşmiş olması ikinci yüzyıl için bir umut olarak tarif ediliyor.
Kürtlerin ikinci yüzyıldan beklentilerini şöyle toparlamak mümkün
-Daha özgür ve adil bir toplum,
-Kürt sorununun barışçıl ve demokratik çözümü,
-Kürtlere ve Kürtçeye statü
-Genç nesiller için daha iyi eğitim ve iş olanakları.
Seçim sonuçları çoğunluk tarafından 4 duygu ile ifade ediliyor:
1. Hayal Kırıklığı: Katılımcıların muhalefet destekleyen büyük bir çoğunluğu, seçim sonuçlarının beklentileri karşılamadığını ve umutlarını yıktığını belirtiyor.
2. Endişe: Seçimlerin getirdiği siyasi sonuçlar ve Kürt toplumunun geleceğine yönelik endişeleri sıkça dile getiriliyor.
3. Öfke: Seçim sonuçlarına yönelik öfke ve tepki ifadeler de katılımcılar tarafından sıkça kullanılan ifadeler arasında yer alıyor.
4. Memnuniyet: Seçim sonuçlarının muhalefet blokunu destekleyen Kürtlerin kendine gelmesi açısından olumlu olduğu da düşünülüyor.
Seçimlerin, Türkiye’nin gerçeklerinden uzak ve Kürtlerin taleplerine kapalı gerçekleştiği düşünülüyor. 2023 Genel Seçimler, Kürtlerin siyasi temsil ve etkinliği açısından genel olarak hayal kırıklığı yaratmış görünüyor. Seçim sonuçlarının siyasi istikrarsızlık yaratabileceğine ya da siyasi istikrarsızlığı arttırabileceğine dikkat çekiyor, Kürtlerin geleceği üzerinde yarattığı belirsizlik, sosyoekonomik durum ve siyasi rota açısından endişe verici olarak değerlendiriliyor. Kürt siyasetinin 8yanlış terchler9 sebebiyle kaybettiği, seçim sonuçlarının 8Kürtlern kendine gelmesi adına hayırlı olduğu düşüncesi ağırlık kazanıyor. Bu düşünce, Kürt siyasetinin muhalefetle 2023 ve öncesinde yürüttüğü 8yanaşık-düzen siyasetinin eleştirisi üzerine bina ediliyor. Bu düşüncedekilere göre; Kürtler son beş yıldır kendi özgün çıkarlarından öte, iktidar le muhalefet arasındaki çekişme ile enerji tüketiyorlar. Öte yandan hükümetin kabine değişikliği olumlu karşılanıyor, bu 8olumlu9 havanın Kürt meselesine yansımaları bekleniyor. Seçim sonuçlarını olumsuz değerlendirenlerin değindiği başlıca sebepler arasında; seçimlerin Kürt meselesine yönelik herhangi bir çözüm getirmemesi, Kürt toplumunun beklentilerinin karşılanmaması ve siyasi temsil eksikliği bulunuyor. Katılımcılar, seçme sonuçlarının Kürtlerin siyasi ve sosyal haklarına yönelik umutları azalttığını, mevcut sorunların devam ettiğini ve bölgedeki istikrarsızlığı pekiştirdiğini belertiyorlar. 0 5 CUMHURİYETİN 100.YILI VE KÜRTLER / RAPOR / 2024 Seçimlerin, Türkiye’nin derin ekonomik sorunları ve toplumsal meselelerinden uzak bir şekilde gerçekleştiği vurgulanıyor. Seçim sürecinde Kürt meselesinin yeterince ele alınmadığı, özellikle Kürt toplumunun talep ve problemlerin göz ardı edildiği belertiliyor.
Raporda iktidarın güç kazanmasının Kürt hareketi üzerindeki baskı ve otoritesini daha da arttıracağı yönünde değerlendiriliyor.
Raporun tamamı için TIKLAYINIZ
