Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) İzmir 5 Nolu Şube, Buca ilçesindeki bir ilkokula Esat Oktay Yıldıran'ın isminin verilmesine yaptığı yazılı açıklamayla tepki gösterdi. Tüm tepkilere rağmen valiliğin Buca ile özdeşleşmiş okul isimlerini değiştirmeye devam ettiği belirtilen açıklamada, "1930 yılında kurulan Buca Ortaokulu’nun adı Şehit Hüseyin Şimşek, 1962 yılında kurulan Şirinyer Lisesi’nin adı Ertuğrul Gazi Anadolu Lisesi, 1966 yılında kurulan Gürçeşme Lisesi’nin adı Kanuni Sultan Süleyman Anadolu lisesi, 1978 yılında eğitime başlayan Buca Endüstri Meslek Lisesi’nin adı Süleyman Şah olarak değiştirilmiştir” denildi.
'İnsanları katleden işkenceci'
Valiliğinin 15 Nisan 2023 tarihinde yaptığı isim değişikliğiyle bir skandala imza attığı vurgulanan açıklamada, “1959 yılında kurulan Belenbaşı Köyü İlkokulu’nun adı 1980’li yılların işkenceci isimlerinden Esat Oktay Yıldıran İlkokulu olarak değiştirilmiştir. 12 Eylül darbesinin simgelerinden biri olan Diyarbakır Cezaevi komutanlığı görevini yapan işkenceci Esat Oktay Yıldıran kimdir; 12 Eylül darbesinden sonra Diyarbakır Cezaevi’nde müdür olarak görev yapmış, görevi sırasında 60’a yakın insanın ölmesine neden olmuş bir işkencecidir. Esat Oktay Yıldıran’ın yaptığı işkenceleri anlatan onlarca kitap ve sinema filmi bulunuyor.
Böyle bir işkencecinin adının bir eğitim kurumuna verilmesi kabul edilemez. AKP iktidarı vatandaşın tepkisi sonucu, bu işkencecinin adını parktaki anıttan silmiştir. 2010 yılında AKP’li Fatih Belediyesi, Fatih Şehitler Parkı’ndaki anıttan Esat Oktay Yıldıran adını sökmüştü. AKP iktidarı, 2010 yılında adını parktan sildiği işkencecinin adını şimdi bir eğitim kurumuna veriyor. Eğitim Sen olarak bir eğitim kurumuna, yaptığı işkencelerle tanınan, onlarca insanın ölümüne neden olan birinin adının verilmesini kınıyoruz. Bu ayıbın bir an önce düzeltilmesi ve İzmir Valiliği tarafından yapılan bu isim değişikliğinden derhal vazgeçilmesini talep ediyoruz."
Siyasetçi ve hak savunucularının tepkisi
Birçok siyasetçi ve hak savunucusu da sanal medya hesaplarından duruma tepki gösterdi.
Türk Tabipler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Şebnem Korur Fincancı: "Cezasızlığın da ötesine geçip işkencecileri ödüllendiren bir aşamaya taşıdıkları bir dönemde yaşamanın, hafızanın nisyan ile malüllüğünden kurtulamamanın utancı hepimizindir!"
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin: "Bir insanlık suçlusu Esat Oktay Yıldıran!! Geldiğimiz nokta ‘Kürde şiddetin, işkencenin meşrulaştırılmasıdır’!! Bir zamanlar ‘biz farklıyız’ diyenler SİZ TA KENDİSİSİNİZ O DEVLETİN!! Tabii ‘ devlette devamlılık esastır’!"
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu: "Bu nasıl bir skandal? İnsanlığa karşı korkunç suçlar işleyen bir işkenceci başının adını okula vermişler! Bu suçtur! Öğrencilerin onun gibi olmasını mı istiyorsunuz?"
‘Irkçı Esat Oktay Yıldıran’ın adının tarihe utançla gömülmesi gerekirken…’
DEM Partili Gülistan Kılıç Koçyiğit: "Diyarbakır Cezaevini cehenneme çeviren işkenceci katil ırkçı Esat Oktay Yıldıran’ın adının tarihe utançla gömülmesi gerekirken her öğrencinin adını ömrü boyunca hatırlayacağı okuluna veriliyor! Çocuklara rol model diye işkencecileri göstermenize izin vermeyeceğiz!"
CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu: "Kürt sorunu nedir diyorsanız; 12 Eylül Askeri Darbesinden sonra Diyarbakır Cezaevinde binlerce kişinin işkence görmesinden sorumlu olan Esat Oktay Yıldıran'ın adının, 40 yıl sonra İzmir'de bir okula verilmesidir. Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarı, bir kez daha halkımıza gerçek yüzünü göstermiş oldu."
‘2010’da niçin ismini anıtlardan sildiniz?’
CHP Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı: "Hayrola, 60 kişinin işkenceyle öldürülmesinden sorumlu tutulan birini çocuklarımıza kahraman diye mi tanıtıyorsunuz? Darbe karşıtı söylemlerinizin incileri pul pul dökülüyor. Sizin bu yaptığınıza 12 Eylül’le hesaplaşmak değil, kucaklaşmak denir. Madem bu kadar muteberdi, 2010’da niçin ismini anıtlardan sildiniz? Türkiye’yi yücelten laiklik gibi bir değerden rahatsız olan Milli Eğitim Bakanı’nın yeni diye pazarladığı şey 12 Eylül’ün darbecileri ve işkencecileri mi?"
‘İşkenceyi kutsama rezaletinin sorumluları derhal görevden alınmalıdır!’
Deva Partisi Milletvekili Mehmet Emin Ekmen: "Cumhur ittifakı nedir? İşkenceci Esat Oktay Yıldıran’ın isminin bir okula törenle verilmesi, kimsenin biz ne yapıyoruz acaba diye sor(a)mamasıdır."
Deva Partisi Milletvekili Mustafa Yeneroğlu: "Irkçı bir caninin adını bir okula verme olayı, milyonlarca insanın acılarıyla alay etmektir. İşkencecileri cesaretlendirmek ve geçmişte işlenmiş olan korkunç suçları adeta aklamaya çalışmaktır. Gerçeklere ısrarla gözlerini kapatan, yaşanmış acılara sırt çeviren, hatta yok sayan ve hala “Kürt meselesi nedir?” diye soranlar bu korkunç manzaraya bakabilirler; işte Kürt meselesi tam da budur. Bu işkenceyi kutsama rezaletinin sorumluları derhal görevden alınmalıdır!"
‘AKP’nin geldiği hazin son’
Saadet Partisi Milletvekili Bülent Kaya: "12 Eylül Darbesi sonrası Diyarbakır Cezaevi'nde İç Güvenlik Komutanı olarak görev yapan işkenceci komutan Esat Oktay’ın isminin İzmir’de bir okula verilmiş olması AKP’nin geldiği hazin sonu ifade eder."
