Sol yelpaze çok geniş bir alanı içerir.

Marksist sol, sadece üretim araç ve bilime dayalı olmayan bütün bilgileri yasaklayan bir sistemin adıdır. Buna kısaca sosyalist düşünce sistemi de denir.

Öbür sol düşünceler, üretim araçları üzerindeki mülkiyeti kabul eder ve bilime dayalı olmayan bilgilere de saygılıdır. Sadece emekçilerin sendikal ve örgütlülüğünü ve sosyal yaşam alanında sekülerizmi önceler. Bunlara örtülü utangaç sağcılık denir. Marks bunlara oportünist ismini takar.

1970’lerde solun kürdi coğrafyasında yarattığı etkiler:

-dine ve geleneklere yaklaşımları ve normları değiştirerek silik hale getirdi.

-milliyetçiliği feodal karakterden, modern karaktere büründürdü.

Sadece aydın olan kürdi aşiretlerden, aydınlanmayı gençliğe yaydı.

Böylece aydınlanmanın öncülüğü gençliğe kaydı.

-siyasal egemenlik, feodal elitten gençliğin hegemonyasına geçti.

1980’lere gelindiğinde, liberal kapitalizm kürdi coğrafyasında yaygınlık kazandı.  Gençlik üzerinde etkili olan sekülerleşmeye büyük ivme kazandırdı.

Sol, Kürdi Kadınların iş hayatına girmesini hızlandırmıştır.

-1990’lara gelindiğinde iletişim teknolojisinin gelişmesi, eğitimin boyut kazanması, siyasal örgütlenme ve çatışmaların göçlere ve şehirlere akın edip köylerin boşaltılması, kürdi kadınlarını daha da görünür hale getirdi.

Baba ailede büyük figür iken, güvenlik göçlerinin ev baskınları karşısında silik ve geri planda kalması, kürdi kadınlarının cephesinde babalar eski etkinlik figürlülerini kaybetmiş ve kürdi kadının üstündeki baskıcı, dini ve feodal gelenekler anlamsız hale gelmiştir.

-kadınların gerek iş ortamında gerek eğitim ortamında ileri boyutta görünür olması siyasal örgütlenmelerde aktif rol almaları, tutuklanma furyasına dahil olmaları, tutsak evlerinin birer eğitim merkezine dönüşmesi, kürdi kadınlarına hegemonik alan yaratmıştır.

Milletvekili, belediye başkanı, siyasal parti ve sivil mesleki kuruluşlarda öncü ve yönetici olmuşlardır.

Sol yapılaşma olmasaydı

Dini ve feodal kültür kürdi kadınlarına bu kapıyı açamazdı.

Solun seküler karakterinin bu fonksiyonelde büyük bir rol oynamıştır.

-en bağnaz dinsel ve feodal çevreler de bu seküler ortamdan faydalanarak kız çocuklarını görünür hale getirmişlerdir.

-sol, silik olan kürdi kimliğini de daha okunur hale getirmiştir.

-sol kültürdeki eleştiri geleneği, eski nesil dinciler ile yeni nesil dincilerin birbirlerini eleştirme ve reddetme ortamını hazırlamıştır.

-sol kültürel düşünce kürdi kadınlarını görünür hale getirirken, eski giyim kuşamlarını da modernize etme basıncını yarattı.

-İslamcılarda, kendi giyim kuşamlarında geleneksel yapıdan sıyrılıp daha modern bir görüntü sergilediler.

-sol kültürel düşüncenin kadını cinsel obje görmemeleri ve bu anlayışı mahkûm etmeleri, İslamcı ve feodal kültür üzerinde büyük bir basınç yaratmıştır.

Dinsel ve feodal kültür kadınları cinsel obje olarak gördükleri için kadınların görünmez olmaları gerektiğini söyleseler de bu basınca direnememiş ve onlarda artık görünmek için kendilerine özel alan açmaya başladılar.

Oysa, daha önceleri, kadınların görünmemesi için şiddetli bir karşı koyuş ve barikat oluşturmuşlardı.

Mekke Medine çıkışlı İslami vehabi kültür, bütün Arapları kapsıyor görüntüsünü vermek için, büyük bir kıskaçlanma pratiği yaşatılıyor.

Oysa Arapların yüzde sekseni seküler olan Hristiyan, Dürzi, alevi, sosyalist, batı yanlısı kesimlerden oluşmaktadır.

-sol seküler karakter, kürdi kadınlarının okuma oranını hızla artırmış, kürdi kadınlarının mesleki dallarını çoğaltmış, uzmanlaşma alanlarında daha çok görünür olmuş, iş gücü alanlarında para kazanma fonsyonları artmış, mesleki ve siyasal örgütlenmelerde aktif olarak yerlerini almışlar.

Sonuç olarak, dinsel ve feodal kültürlü ebeveynlerin baskısından evde hapsolan ve bütün iletişimlerin yasaklarına maruz kalan kürdi kadınları sokaklarda toplumsallaşma ve iletişim ağını oluşturdular.

Artık kürdi kadınların kiminle evleneceklerine de kendileri karar verme hakkını kazandılar. Daha önce bu hak ebeveynlere aitti.

Dinin etkisinden sıyrılıp sekülerleşen kürdiler yeni doğan çocuklarının isimlerini de sekülerleştirdiler.

Not 1: iki türlü bilgi var. Bilime dayalı bilgi ve bilime dayalı olmayan bilgi. Bilime dayalı olmayan bilgi bilime dayalı olan bilgiden 99 kat daha fazladır. Örgütlü olmayan toplumlar bilime dayalı olmayan bilginin bombardımanı altında nefes alamaz ve yönünü bulamaz duruma sokulmaktadır. Ancak örgütlü toplumlar bilime dayalı olmayan bilgiden kendilerini koruma ve bilime dayalı bilgiye kolay kavuşma imkanını sağlayabilir. Bilime dayalı olmayan bilginin aydınları boy ölçüşülemez derecede şarlatan ve lafazandırlar.

Not 2: Kemalizm sol düşünce alanının içinde değildir. Tam tersine aşırı sağcı, lümpen bir karaktere sahip. Kemalizm’in sol olduğu yanılsaması bir sürü çevreyi gereksiz bir şekilde meşgul etmiştir.